Yγεία: Τα αντιοξειδωτικά ένζυμα MnSOD/SOD2 & GPX κι οι γονιδιακές τους μεταλλάξεις

Η δισμουτάση του υπεροξειδίου συνδεδεμένη με μαγγάνιο (MnSOD/SOD2) είναι ένα αντιοξειδωτικό ένζυμο το οποίο παράγουμε μέσω των γονιδίων στα κύτταρα μας.

Η MnSOD/SOD2 προστατεύει σημαντικά τον οργανισμό δρώντας έναντια στις ελεύθερες ριζες οξυγόνου.

Η SOD καταλύει την αντίδραση:

∙Ο₂^– (Ελεύθερη Ρίζα Οξυγόνου) + 2Η⁺ → Η₂Ο₂ (υπεροξείδιο του Υδρογόνου) 

Έπειτα η καταλάση προχωράει:

2Η₂Ο₂ → 2Η₂Ο + Ο₂

Ταυτόχρονα η υπεροξειδάση της γλουταθιόνης, ένα επίσης πολύ αντιοξειδωτικό ένζυμο που παράγει ο οργανισμός μας μέσω του DNA, βοηθάει το SOD2 και προχωράει στην αντίδραση:

2GSH + Η₂Ο₂ → GSSG + 2Η₂Ο

Αυτή είναι η ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΠΙΟ ΚΥΡΙΑ άμυνα του οργανισμού μας ενάντια στις ελεύθερες ρίζες κι επαναλάμβανεται συνέχεια ως διαδικασία μέσα στον οργανισμό μας, σε βιοχημικό επίπεδο.

Τι κάνουν όμως οι ελέυθερες ρίζες;;

Οι ελεύθερες ρίζες μπορούν να προκαλέσουν εκτεταμένες κυτταρικές βλάβες, όταν ο πληθυσμός τους είναι αυξημένος δηλαδή όταν έχουμε οξειδωτικό στρες. Οι ελεύθερες ρίζες, αντιδρούν και καταστρέφουν DNA, κυτταρικές μεμβράνες, αλλάζουν το προφίλ των λιπιδίων και των πρωτεϊνών. Ως αποτέλεσμα,  σχετίζονται επιστημονικά με πολλαπλά νοσήματα, είτε λόγω των προαναφερθέντων καταστροφών ή λόγω της προώθησης της φλεγμονής. Μερικά απο αυτά: Καρδιαγγειακά, Καρκίνος, Μεταβολικό σύνδρομο, Πρόωρη γήρανση, Αυτοάνοσα νοσήματα, Νευρολογικά όπως Αλτσχαιμερ και Πάρκινσον

Φυσικά όταν υπάρχει ισορροπία μεταξύ ελευθέρων ριζών και αντιοξειδωτικής δράσης, δεν υπάρχει πρόβλημα για τον οργανισμό και πολλές φορές μάλιστα, υπάρχει ευεργεσία του οργανισμού απο τις ελέυθερες ρίζες, ιδίως όταν μιλάμε για μία μικρής διάρκειας αύξηση των ελευθέρων ριζών, η οποία και δεν οδηγεί και σε κάποια χρόνια κατάσταση τον οργανισμό.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι, εκτός από τα αντιοξειδωτικά ένζυμα όπου παράγουμε μέσω των γονιδίων μας, υπάρχει κι η ΔΕΥΤΕΡΗ ΓΡΑΜΜΗ αντιοξείδωσης κι η οποία εκτελείται από βιταμίνες C, E, A, ορμόνες όπως η μελατονίνη κι η βιταμίνη D αλλά κι από άλλες ουσίες όπως τα φυτοχημικά συστατικά, η γλουταθιόνη, το α-λιποϊκό οξύ κα. Για αυτόν τον λόγο είναι και  απαραίτητη η κατανάλωση αυτών των ουσιών.

Πώς σχετίζεται η Γενετική;

Η Γενετική μελετάει μεταλλάγές στα κύρια ένζυμα της ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ αντιοξέιδωσης δηλαδή γονιδιακές μεταλλάγές οι οποίες μετατρέπουν την λειτουργικότητα κι αποτελεσματικότητα αυτών των ενζύμων. Σύμφωνα με πολλαπλές έρευνες και GWAS, τα άτομα που φέρουν μεταλλάγες στα γονίδια SOD2 και GPX , κρίνεται απαραίτητο εξωγενώς να προβούν σε αλλαγές στην διατροφή τους αλλά και στον τρόπο ζωής τους, έτσι ώστε να προλάβουν τις βλάβες όπου μπορεί να προκληθούν από το οξειδωτικό στρες ή ακόμη και να διαχειριστούν ένα νόσημα όπου ήδη εχουν.

Όταν οι μεταλλαγές αυτές συνδυάζονται και με άλλες σε γονίδια τα οποία σχετίζονται με την φλεγμονώδη απόκριση ή τον μεταβολισμό ξενοβιοτικών παραγόντων, η διατροφική καθοδήγηση είναι ιδιαιτέρως σημαντική.

Καραδέδου Θεανώ, PhD MSc BSc(Hons)

Γενετιστής 

 DNA Health Genomics

www.dnahealth.gr

2314 000 487